Giải mã nguyên nhân bé hay khóc đêm và cách dỗ dành bé hiệu quả

Em bé khóc đêm là điều khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng, ảnh hưởng đến cả giấc ngủ của bé và gia đình. Hiểu được nguyên nhân là bước đầu tiên để giải quyết vấn đề này. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến khiến em bé khóc đêm và cách khắc phục

1. NHỮNG NGUYÊN NHÂN THƯỜNG GẶP KHIẾN BÉ HAY KHÓC ĐÊM

Cơ thể của em bé rất nhạy cảm, do đó chỉ cần một tác động nhỏ của yếu tố bên ngoài cũng khiến trẻ cảm thấy khó chịu, trở thành nguyên nhân khiến trẻ quấy khóc. 

1.1. Bé cảm thấy khó chịu

• Đau bụng, đầy hơi: Hệ tiêu hóa của bé còn non nớt, dễ bị khó tiêu, đầy hơi, đặc biệt là sau khi bú sữa hoặc ăn nhiều. Massage bụng nhẹ nhàng, cho bé bú theo tư thế vỗ lưng hoặc nằm nghiêng có thể giúp bé dễ chịu hơn.
• Mọc răng: Khi mọc răng, bé có thể bị đau nướu, ngứa lợi, dẫn đến quấy khóc. Cho bé gặm cắn vật dụng mềm mại, mát lạnh hoặc sử dụng gel bôi nướu có thể giúp giảm đau.
• Da kích ứng: Tã bẩn, quần áo quá chật, hoặc do dị ứng với chất liệu vải, kem bôi da,... có thể khiến da bé bị ngứa, rát, khó chịu. Thay tã thường xuyên, chọn quần áo rộng rãi, thoáng mát và sử dụng sản phẩm chăm sóc da phù hợp với bé.

• Nhiệt độ phòng không phù hợp: Phòng quá nóng hoặc quá lạnh có thể khiến bé khó ngủ. Duy trì nhiệt độ phòng ở mức 22-25 độ C là tốt nhất.
• Tiếng ồn: Tiếng ồn từ môi trường xung quanh có thể khiến bé giật mình và thức giấc. Tạo môi trường ngủ yên tĩnh, hạn chế tiếng ồn và sử dụng máy tạo tiếng ồn trắng nếu cần thiết.

1.2. Bé cần được quan tâm

• Bé đói hoặc khát: Bé sơ sinh cần bú thường xuyên, đặc biệt là vào ban đêm. Cho bé bú theo nhu cầu hoặc bổ sung sữa công thức nếu cần thiết.
• Bé buồn ngủ nhưng không biết cách tự ngủ: Tập cho bé thói quen ngủ khoa học, tạo thói quen trước khi ngủ như tắm rửa, massage, đọc sách,... để bé dễ đi vào giấc ngủ.
• Bé cần được vỗ về, âu yếm: Ôm ấp, vỗ về, hát ru có thể giúp bé cảm thấy an toàn và dễ chịu, từ đó dễ ngủ hơn.

• Trào ngược dạ dày thực quản: Bé bị trào ngược thường có hiện tượng nôn trớ, ợ chua, dẫn đến khó ngủ. Cần đưa bé đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
• Nhiễm trùng tai: Bé bị nhiễm trùng tai thường có biểu hiện đau tai, quấy khóc, đặc biệt là vào ban đêm. Cần đưa bé đến bác sĩ để được khám và điều trị.
• Thiếu vitamin D, canxi: Bé thiếu vitamin D, canxi có thể quấy khóc, ngủ không ngon giấc do co cơ. Bổ sung vitamin D, canxi theo hướng dẫn của bác sĩ.

** Lưu ý

Nếu bé khóc đêm thường xuyên và kéo dài, hoặc có biểu hiện khác thường như sốt cao, nôn trớ nhiều, tiêu chảy,... cần đưa bé đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Ngoài ra, cha mẹ cần kiên nhẫn và bình tĩnh khi dỗ bé ngủ, tránh la mắng hoặc đánh đập bé vì điều này có thể khiến bé càng sợ hãi và quấy khóc nhiều hơn.

2. BIỂU HIỆN THƯỜNG GẶP KHI BÉ HAY KHÓC ĐÊM

Trẻ quấy khóc đêm là điều hoàn toàn bình thường, là dấu hiệu cho thấy bé đang phát triển và học hỏi về thế giới xung quanh. Tuy nhiên, cha mẹ cũng cần lưu ý một số dấu hiệu bất thường để có thể phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn ở trẻ. Thường gặp ở trẻ dưới 4 tháng tuổi vì đây là giai đoạn não bộ bé đang phát triển mạnh mẽ, thích nghi với môi trường bên ngoài sau khi rời khỏi bụng mẹ. Do đó, bé thường xuyên thức giấc và khóc quấy vào ban đêm. Sau 4 tháng tuổi tình trạng này sẽ dần giảm bớt khi bé đã quen với môi trường và những người xung quanh.

* Biểu hiện bình thường
Bé thỉnh thoảng giật mình giữa giấc ngủ, khóc quấy theo từng đợt, thường xảy ra vào khoảng thời gian từ 10 giờ tối đến 2 giờ sáng. Thời gian khóc ngắn, không kèm theo các biểu hiện bất thường khác.

* Dấu hiệu cảnh báo
Bé khóc liên tục, kéo dài hơn 1 giờ đồng hồ, kèm theo cơn đau bụng. Tình trạng quấy khóc đêm diễn ra liên tục 3-4 tuần, ngày nào cũng khóc trong nhiều giờ. Bé có các biểu hiện khác như sốt cao, nôn trớ, tiêu chảy, khó thở,...

4. BÍ KÍP DỖ DÀNH BÉ NGỦ ĐƯỢC NGON GIẤC TRONG ĐÊM

• Vỗ về, xoa dịu cảm xúc bé: Ân cần ôm bé vào lòng là cách tuyệt vời nhất để bé cảm nhận được sự an toàn và bình yên. Việc ôm ấp không hề khiến bé ỷ lại mà ngược lại, giúp bé cảm thấy ấm áp và dễ chịu hơn. Ngoài ra, ba mẹ có thể quấn bé trong chăn mỏng, đưa bé dạo quanh nhà hoặc tạo ra những âm thanh nhẹ nhàng, thu hút sự chú ý của bé để bé tập trung và dễ dàng chìm vào giấc ngủ.
• Đảm bảo bé no đủ và thoải mái: Cho bé bú khi bé có dấu hiệu đói hoặc cho bé ợ hơi sau khi bú để bé không còn cảm  giác đầy hơi khó chịu. Thay tã, quần áo và chăn ga cho bé khi cần thiết để tạo cảm giác thoải mái, sạch sẽ. Điều chỉnh ánh sáng trong phòng ngủ vừa đủ, hạn chế tiếng ồn để bé ngủ ngon giấc hơn.
• Bổ sung canxi cho bé: Cung cấp đầy đủ canxi cho bé giúp cơ thể bé trao đổi chất tốt hơn, hệ thần kinh ổn định, từ đó giúp bé ngủ ngon và sâu giấc hơn.

• Khi cần thiết, hãy đưa bé đi khám: Nếu đã áp dụng tất cả các biện pháp trên mà bé vẫn quấy khóc liên tục, ba mẹ nên đưa bé đi khám để xác định nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp.

Lưu ý:

• Mỗi bé có tính cách và nhu cầu riêng, ba mẹ cần kiên nhẫn quan sát và điều chỉnh cách thức phù hợp nhất với bé.
• Tránh quát mắng hoặc la mắng bé khi bé quấy khóc vì điều này có thể khiến bé càng sợ hãi và khó chịu hơn.
• Tạo thói quen ngủ khoa học cho bé từ nhỏ để bé hình thành thói quen ngủ tốt và tự lập.